Autor: JAROSŁAW KOWALSKI

Kolejną wzmiankę o browarze swarzędzkim odnajdujemy po stu latach od zmiany jego lokalizacji. Dotyczy ona browaru prowadzonego w latach 1885–1920 przez Emila Schmidtke. Zajmował on budynek przy ul. Strzeleckiej, naprzeciw zakładów mięsnych. Produkowano w nim piwo i lemoniadę. Współpracował on ze znanym browarem A. Huggera w Kobylepolu. Był to okres świetności tego zakładu, choć zatrudniał tylko czterech robotników, to jednak maszyny browarne posiadały napęd parowy, a firma na terenie miasta miała własne punkty sprzedaży.

W czasie II wojny światowej browar był nieczynny, a jego pomieszczenia pełniły funkcję magazynów na potrzeby okupanta. W listopadzie 1949 roku, w cztery lata po zakończeniu wojny, Rozlewnia Piwa „Krynica” ze Swarzędza (bo taką nazwę oficjalną nosił browar), na mocy orzeczenia Ministra Przemysłu Rolnego i Spożywczego została upaństwowiona. Budynek dawnego browaru przejął przesiedleniec ze wschodu A. Biedka, otwierając w nim Fabrykę Napojów Chłodzących również o nazwie „Krynica”, która działała do połowy lat 70. XX wieku, produkując głównie oranżadę. Od tego czasu obiekt jest prawie w całości nieużywany Dziś, gdy budynek po dawnym browarze jest w bardzo złym stanie technicznym, trudno jednoznacznie ustalić jego pierwotny wygląd, kubaturę czy pełnione funkcje. Prawdopodobnie obiekt składał się z trzech przyległych budynków murowanych, posiadających wspólne piwnice (istnieje nawet przypuszczenie, że piwnice te sięgały aż do ul. Strzeleckiej).Pierwsze dwa budynki posiadały jedną kondygnację, a ostatni -dwie kondygnacje oraz drewnianą dobudówkę na dachu. Fragment jednej z najlepiej zachowanych elewacji pozwala przypuszczać, że obiekt był wykonany z czerwonej cegły klinkierowej z elementami tynkowanymi i detalami architektury przemysłowej, charakterystycznej dla przełomu XIX i XX wieku. Wnętrze dawnego zakładu wykorzystywano w części piwnicznej na magazyny, na parterze produkowano piwo i lemoniadę. W wyższym budynku, na tym samym poziomie, znajdowały się trzy kadzie do fermentacji chmielu, zaś pierwsze piętro i drewniana dobudówka służyły do przechowywania suszu.

Ciekawym uzupełnieniem informacji o wyglądzie browaru, znajdującego się przy ul. Strzeleckiej, jest jedno z ujęć na bardzo rzadkiej pocztówce z 1913 roku. Porównując tę fotografię ze stanem obecnym, widać, że układ budynków na działce zajmowanej przez browar od tamtego czasu prawie nie uległ zmianie. Zniknęła tylko „wieża”, przylegająca do zakładu, o niewiadomym zastosowaniu, tynkowana tylko w górnej części, z nietypowymi otworami, zwieńczona dość płaskim dachem czterospadowym.

Brakuje także parterowej przybudówki do ściany szczytowej dużego budynku znajdującego się po lewej stronie (dziś funkcjonują tam mieszkania komunalne). Ostatnia ważna różnica to brak oryginalnego napisu „E. Schmidtke” na elewacji budynku po prawej stronie, który zapewne zniknął pod wpływem czasu lub jakichś prac remontowych.

Źródło: Zeszyty swarzędzkie 2009  <--KLIKNIJ