Układ historyczny miasta
HISTORYCZNE ZAŁOŻENIE URBANISTYCZNE MIASTA SWARZĘDZ, 1366- XX, nr rej. 2255/A z 24.11.1992
Swarzędz po raz pierwszy był wzmiankowany w 1366 roku. Od tego czasu do końca XVIII wieku był własnością prywatną. Wytyczenie miasta dokonało się dopiero w 2 ćw. XVII wieku (prawa miejskie Swarzędz uzyskał w1638 roku) za sprawą wojewody kaliskiego Zygmunta Grudzińskiego. Reprezentuje ono jednak średniowieczny model rozplanowania przestrzennego, którego ośrodek stanowi rynek. Jego zwartą zabudowę stanowią 3 kondygnacyjne, ustawione kalenicowo budynki, pochodzące z 2 poł. XIX i przełomu XIX/XX wieku. Z każdego narożnika poza południowo- zachodnim wybiegają po 2 prostopadłe do siebie ulice, wokół których skupia się mniej zwarta i niższa XIX i XX wieczna zabudowa. Relikty starszej zabudowy z końca XVIII i 1 poł. XIX wieku zlokalizowane są w północno- zachodniej części założenia urbanistycznego miasta, czego przykładem są budynki stojące w zachodniej pierzei placu Niezłomnych (wytyczonego w XVII wieku), Mała Rybacka, Ogrodowa (patrz załącznik graficzny poniżej).
Źródło: "Gminny program opieki nad zabytkami dla gminy Swarzędz na lata 2011-2014"