[…]W Swarzędzu czynne były dwa szpitale: katolicki i ewangelicki. Od 1793 r. funkcjonowała apteka. Właścicielem jej był Frolich, który nie posiadał koncesji na jej prowadzenie, a jedynie świadectwo Collegium Med. et Sanit. w Poznaniu z 1800 r. uprawniające do wykonywania sztuki aptekarskiej. W latach następnych farmaceutą swarzędzkim był F.W. Tietze, który otrzymał koncesję na prowadzenie apteki w 1818 r. Prowadził także nielegalnie leczenie okolicznych mieszkańców za co dwukrotnie stawał przed sądem w Bydgoszczy i Poznaniu. W następnych latach aptekę prowadziło kolejno trzech farmaceutów, którą w 1848 r. przeniesiono do masywnej i okazałej kamienicy. Swarzędza nie oszczędzały również epidemie, które nawiedzały Wielkopolskę. Na początku lat trzydziestych XIX wieku panowały w mieście cholera, zbierając obfite żniwo. Władze miasta zorganizowały lazaret dla chorych na tę groźną chorobę.[…]

[…]Sytuacja zdrowotna mieszkańców Swarzędza po latach okupacji hitlerowskiej nie była zadawalająca. Zjawiska niedożywienia, skutki wojny w postaci kalectwa oraz niewolniczej pracy odbijały się ujemnie na odporności biologicznej społeczeństwa po zakończonej wojnie. Istniała potrzeba zorganizowania społecznej służby zdrowia dla świadczenia usług mieszkańcom miasta. W 1945 r. w Swarzędzu było zaledwie dwóch lekarzy, którzy przyjmowali pacjentów w dwóch poradniach ogólnych i jeden dentystycznej mieszczących się w ich prywatnych mieszkaniach. Brak właściwie zorganizowanej służby zdrowia i niski stan sanitarno-higieniczny wśród mieszkańców miasta spowodował w 1945 i 1946 r. epidemię duru brzusznego.

Stopniowo jednak sytuacja w zakresie ochrony zdrowia ulegała poprawie. W 1947 r. zorganizowany został Ośrodek Zdrowia. W następnym roku uruchomiono gabinety lekarskie w obu Wielkopolskich Zakładach Przemysłu Drzewnego, które podjęły walkę z często występującymi to chorobami najbardziej dolegliwymi dla mieszkańców jak: choroby górnych dróg oddechowych, układu krążenia i reumatyzmu. Zorganizowana w końcu lat czterdziestych powszechna służba zdrowia na krótki okres zabezpieczyła niezbędne potrzeby mieszkańców miasta. Dalsza jej rozbudowa ograniczana była brakiem personelu medycznego. W tym okresie cała polska służba zdrowia przeżywała podobne trudności.

W 1952 r. w Zakładzie nr 1 Wielkopolskich Zakładów Przemysłu Drzewnego otwarto przyzakładową przychodnię kierowaną przez lek. med. Marię Król. Po niej placówką tą kierowali: lek. med. Maria Fitzner (1953-1958), lek. med.  Antoni Bagiński (1958-1964). Miejski Ośrodek Zdrowia ulegał również stopniowej rozbudowie. Wymagały tego potrzeby mieszkańców, gdyż obejmował nie tylko teren miasta lecz także 18 przyległych wsi. Pod koniec lat pięćdziesiątych w Ośrodku Zdrowia były zorganizowane dwa gabinety ogóle, poradnia dla dzieci zdrowych i poradnia dla dzieci chorych, poradnia stomatologiczna, dla kobiet ciężarnych, ginekologiczna, laryngologiczna i higieny szkolnej. Mieściły się też w nim gabinety zabiegowe dla dzieci i dorosłych oraz gabinet fizykoterapii. Zatrudnionych w nim było 7 lekarzy, w tym 2 stomatologów oraz 3 pielęgniarki.

Zachodziły również zmiany w przemysłowej służbie zdrowia. W 1964 r. przyzakładową przychodnię przemianowano na Zakładową Przychodnię Zdrowia i przeniesiono do nowego lokalu, w którym utworzono gabinet lekarski, zabiegowy i laboratorium analityczne. Przychodnią kierował dr med. Aleksy Demenko. Zatrudniano w niej także specjalistę laryngologa.

Budowana była także od podstaw wiejska służba zdrowia. Wieś pod względem organizacji służby zdrowia stanowiła dosłowną pustynię. Po poradę do najbliższego lekarza mieszkańcy wsi musieli przyjeżdżać do Swarzędza. Rozpoczęto więc organizację wiejskiego ośrodka zdrowia co powodowało zmniejszanie się terenu, który zabezpieczany był przez swarzędzką służbę zdrowia. W 1967 r. Ośrodek Zdrowia w Swarzędzu obejmował miasto i 9 pobliskich wiosek co w konsekwencji poprawiło warunki opieki zdrowotnej. W 1970 r. zorganizowano w mieście pogotowie ratunkowe co poprawiło możliwość udzielania pomocy medycznej w nagłych wypadkach.

Podniesienie na wyższy poziom funkcjonowania przemysłowej służby zdrowia, a szczególnie w Swarzędzkich Fabrykach Mebli i Zakładach Pierzarskich oraz organizacja gabinetów lekarskich w szkołach podstawowych umożliwiło coraz lepsze świadczenie usług medycznych. Personel służby zdrowia prowadzący odczyty, pogadanki , pokazy i inne formy propagandy profilaktyczno -oświatowej podnosił na wyższy poziom stan sanitarny poprzez wzrost świadomości mieszkańców miasta. Było to konieczne ze względu na brak prawidłowego systemu kanalizacyjnego, który stwarzał możliwość zagrożenia epidemiologicznego. Dzięki dużemu wysiłkowi służby zdrowia i częstym szczepieniom ochronnym udało się władzom miasta uniknąć chorób zakaźnych. Mimo dość dobrze zorganizowanej służby zdrowia, dużego postępu w wyposażeniu technicznym ośrodka i zapewnieniu sił fachowych wzrastała równocześnie wymagalność społeczeństwa swarzędzkiego w zakresie profilaktyki medycznej. Bliskość Poznania z jego specjalistycznym zapleczem medycznym umożliwiała zabezpieczenie potrzeb w zakresie ochrony zdrowotnej społeczeństwa swarzędzkiego na tym etapie. W dalszej perspektywie, w miarę rozbudowy swarzędzkiego przemysłu i wzrostu liczebnego mieszkańców miasta potrzeby w zakresie służby zdrowia coraz bardziej wzrastały.

W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych nastąpiła nieznaczna rozbudowa swarzędzkiej służby zdrowia. Przychodnia Rejonowa w Swarzędzu nie posiadała wystarczających warunków lokalowych dla dalszej rozbudowy gabinetów lekarskich.  Niezbędne były nowe inwestycje. Funkcjonował Wiejski Ośrodek Zdrowia w Kobylnicy świadczący usługi dla mieszkańców wsi. Dla zakładów pracy funkcjonowała przychodnia. Nad całością sprawował od 1977 r. nadzór organizacyjny i koordynował ich działalność Zakład Opieki Zdrowotnej Poznań- Nowe Miasto.

Zakładowa Przychodnia Zdrowia przy Swarzędzkich Fabrykach Mebli działająca od 1970 r. pod kierownictwem lek. med. Róży Kubiak, a od 1977 r. lek med. Marka Grabińskiego powiększała się stopniowo pod względem lokalowym zwiększając usługi medyczne nie na skalę potrzeb rozbudowującego się zakładu. Dopiero w 1984 r. oddano do użytku nowy lokal na przychodnię zakładową, wyposażoną w nowoczesny sprzęt medyczny, co znacznie rozwiązywało najpilniejsze potrzeby załóg pracowniczych i mieszkańców miasta. Otwarty został także punkt apteczny przy ul. Armii Czerwonej [dzisiaj ul. Grudzińskiego- przyp. Admin.]. Umożliwiło to zwiększenie ilości kadry fachowej, polepszenie organizacji i kultury obsługi pacjentów. Podjęto także inicjatywę budowy nowego przemysłowego ośrodka zdrowia przy współpracy Spółdzielni Mieszkaniowej i Fabryki Armatur „Swarzędz”.

W 1987r. swarzędzka służba zdrowia dysponowała 3 przychodniami, 1 ośrodkiem zdrowia, 1 osiedlowym ośrodkiem zdrowia i 2 aptekami. W Swarzędzu było zatrudnionych 11 lekarzy, 8 dentystów, 19 pielęgniarek i 4 położne. Łącznie w swarzędzkiej służbie zdrowia zatrudnionych było 47 osób personelu medycznego.

Poza funkcjonowaniem służby zdrowia władze miasta dużą uwagę zwracały na prawidłowe działanie różnych ogniw opieki społecznej. Środki finansowe na te cele świadczone były z budżetu miasta i gminy oraz Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej.

Stopniowa rozbudowa miejskich, zakładowych i wiejskich ogniw służby zdrowia w okresie Polski Ludowej poprawiła sytuację na tym  odcinku zabezpieczając mieszkańcom podstawowe usługi na miejscu. W bardziej skomplikowanych sytuacjach zdrowotnych mieszkańcy miasta i wiosek nadal korzystali z potencjału medycznego poznańskich ośrodków specjalistycznych służby zdrowia. Dynamiczny rozwój miasta, szczególnie budownictwa mieszkaniowego w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych powodował ciągłe nienadążanie za potrzebami w zakresie rozbudowy bazy materialnej dla swarzędzkiej służby zdrowia. Pomimo opóźnień w rozbudowie infrastruktury technicznej służby zdrowia to zmiany jakie na tym polu zachodziły w okresie Polski Ludowej stanowiły dalszy postęp w zabezpieczeniu podstawowych warunków życia mieszkańców miasta.[…]

Źródło: „Swarzędz 1638-1988” Władysław Białek

Obecnie w Swarzędzu działa szereg placówek ochrony zdrowia, aptek itp.

więcej informacji --> www.swarzedz.pl