Muzyka i śpiew
Najbardziej zasłużone dla Swarzędza w upowszechnianiu śpiewu było Koło Śpiewu im. Bolesława Dembińskiego. Swój rodowód wywodziło z chóru im. Moniuszki, który powstał w 1904 r., a w 1922 r. przyjął nazwę im. B. Dembińskiego. Długoletnimi prezesami chóru byli Stanisław Łoza, Maksymilian Dykier i Henryk Piechowiak. Chórem dyrygował Barwicki. W 1935 r. funkcję sekretarza pełnił Jan Śmichurski, skarbnika Wiktor Nowacki, a bibliotekarza Marian Konieczny. W 1919 r. chór liczył 102 członków. Koło starało się wykonywać trudne i ambitne utwory, np. utwór St. Moniuszki Sonety krymskie według słów Mickiewicza. Utwór ten wykonywano wraz z orkiestrą wojskową 57 pułku.
Drugim zespołem śpiewaczym był chór św. Cecylii, który działał przy miejscowym kościele. Prezesami byli kolejno Pohl i Alfred Rzadkiewicz, a dyrygentem J. Hermann. W 1934 r. chór ten wziął pierwszy raz udział w konkursie chórów w Auli Uniwersyteckiej w Poznaniu i w drugiej kategorii wykonał swa utwory, za które zdobył drugie miejsce.
W 1934 r. Leon Nowak i Edward Pacyński powołał Klub Mandolinistów. W tym samym roku w fabryce Tabaki utworzono chór liczący 30 osób. Dyrygentem chóru męskiego był S. Prałat. Trzeba też wymienić dwa Towarzystwa Muzyczne „Chopin” i „Largo”. Pierwszym zespołem dyrygował M. Fietz. Wchodziło doń 19 muzyków m.in.: trzech skrzypków, wiolonczelista i kontrabasista. Na czele „Largo” stał Walenty Kurowski, który dyrygował też orkiestrą Kolejowego Przysposobienia Wojskowego.
Źródło: „Dzieje Swarzędza. Monografia” Stanisław Nawrocki
[…] W 1959 r. z inicjatywy Cechu Stolarzy Swarzędzkich założony został Chór Mistrzów Stolarskich. Jego założycielem był starszy cechu Sylwester Rychlewski. Składał się on z 24 doświadczonych śpiewaków, którzy byli poprzednio członkami Chóru im. Bolesława Dembińskiego i Chóru św. Cecylii. Pierwszym dyrygentem chóru zostaje na krótko Kazimierz Antkowiak- starszy, po czym przyjmuje go Kazimierz Antkowiak- młodszy dyrygent Chóru Operetki Poznańskiej. W repertuarze chóru który w 1966 r. zmienił nazwę na Rzemieślniczy Chór Męski znalazły się pieśni kompozytorów muzyki klasycznej i współczesnej, kompozycje Stanisława Moniuszki, Karola Kurpińskiego, Fryderyka Chopina, Feliksa Nowowiejskiego, a także kolędy polskie. Powstanie Rzemieślniczego Chóru Męskiego było nowym zjawiskiem w panoramie swarzędzkiej kultury. Występował on podczas uroczystości państwowych i rzemieślniczych oraz w czasie imprez okolicznościowych dla mieszkańców Swarzędza. Jego działalność traktowana była przez władze cechu jako jedna z form pracy kulturalnej wśród swoich członków. Nie został zarejestrowany w Wielkopolskim Związku Śpiewaczym lecz funkcjonował przy cechu w oparciu o przepisy kół zainteresowań w działalności świetlicowej.
Działalność chóru rzemieślniczego zyskiwała coraz większe uznanie nie tylko w środowisku swarzędzkim lecz także w Wielkopolsce. Ośrodek Telewizji Polskiej w Poznaniu nadał w lipcu 1964 r. audycję pt. „Miasteczko pachnące żywicą”, w której założyciel chóru Sylwester Rychlewski zaprezentował jego działalność. Chór uświetniał swoimi występami uroczyste otwarcie wystaw mebli mistrzów stolarskich oraz prac uczniowskich. Działalność Rzemieślniczego Chóru Męskiego świadczyła, że środowisko rzemieślników swarzędzkich nie zamknęło się w warsztatach stolarskich i oprócz „zapachu żywicy” oraz innych farb i lakierów rozkoszowało się także życiem kulturalnym, biorąc w nim aktywny udział.
Utworzenie Rzemieślniczego Chóru Męskiego było elementem dopingującym dla chóru im. Bolesława Dembińskiego. Zespół ten o bogatej tradycji i trwałym dorobku na polu rozwoju kultury przejął w latach sześćdziesiątych pod swoją dyrygenturę Antoni Grochowalski wzbogacając go o nowy repertuar. Spełniał on doniosła rolę integracyjną podnosząc poziom kultury i zaspakajając zainteresowania wokalno-muzyczne, przez co wypełniał lukę jaka tworzyła się na peryferiach Poznania. W dowód uznania wysokiego poziomu artystycznego tego chóru rozgłośnia Polskiego Radia w Poznaniu nadała specjalną audycję poświęconą zespołowi, który wykonał 5 pieśni kompozytorów polskich z różnych epok.
Źródło; „Swarzędz 1638-1988” Władysław Białek
Obecnie na terenie naszego miasta działają m.in.:
Stowarzyszenie Śpiewacze AKORD
Orkiestra Dęta w Swarzędzu www.orkiestraswarzedz.com.pl
Swarzędzka Orkiestra Flażoletowa
oraz wiele innych
Więcej szczegółów na www.ok.swarzedz.pl